Zasady zagęszczania gruntu

Metod zagęszczania gruntów jest naprawdę wiele. Wynika to między innymi z tego, że grunty to środowisko niejednorodne, a tematyka budownictwa i drogownictwa jest bardzo złożona. Zagęszczenie gruntu pozytywnie wpływa na jego nośność i stateczność, a w przypadku niektórych gruntów również na zwiększoną odporność na wilgoć i mróz. Przed podjęciem jakichkolwiek prac geotechnicznych konieczne jest ustalenie układu warstw gruntu i ich właściwości fizyko-mechanicznych, uwzględnienie istotnych zjawisk towarzyszących i zastosowanie właściwej metody obliczeniowej.

Walce okołowane

Grunty spoiste i o niewielkiej wilgotności zagęszcza się zazwyczaj walcami okołowanymi. Zastosowanie walca gładkiego wiąże się bowiem z ze zmniejszeniem zagęszczenia wraz ze wzrostem głębokości. Jeśli chodzi o zagęszczanie walcami ogumionymi, należy pamiętać, że powierzchnia styku opon z gruntem zależy od obciążenia na koło i ciśnienia wewnątrz. Jeśli oba parametry wzrosną, efekt zagęszczenia będzie lepszy, zmniejszy się też wilgotność optymalna. Warto przy tym znać kilka zasad. Do zagęszczania gruntów spoistych najwłaściwsze obciążenie na koło powinno wynosić poniżej 5000 kG, a ciśnienie wewnątrz opony poniżej 300 kPa. Przy gruntach sypkich lepiej jest bardziej obciążyć koło i zwiększyć ciśnienie opon, jednak nie bardziej niż do 800 kPa. Powyżej tej wartości nie obserwuje się już lepszych efektów zagęszczania. Aby osiągnąć wskaźnik zagęszczenia 0,95 potrzeba zazwyczaj tylko 4 przejazdów walca, przy czym maksymalne grubości zagęszczanych warstw wynoszą dla walców lekkich 15-22 cm, a dla ciężkich 35 – 45 cm. Wydajność walca rośnie proporcjonalnie z jego ciężarem i prędkością poruszania się.

Ubijaki ręczne i płytowe

W budownictwie miejskim i podziemnym zagęszczanie gruntu przeprowadza się przy pomocy ubijaków ręcznych, zarówno przy gruntach sypkich jak i spoistych. Najlepsze efekty uzyskuje się na głębokościach 0,8 – 1,0 m. W przypadku gruntów żwirowych i piaszczystych zastosowanie ma zagęszczanie przez wibrowanie.

Walce wibracyjne

Walce wibracyjne działają na grunt nie tylko swoim ciężarem (sięgającym nawet kilku ton), ale też za pomocą drgań  (nawet do 3600 na minutę). Wilgotności optymalne przy zagęszczaniu walcami wibracyjnymi są stosunkowo małe. Walce wibracyjne zagęszczają warstwy gruntu 30 – 50 cm, a w przypadku maszyn ciężkich grubość warstw zagęszczanych wynosi 40 – 60 cm.

Wibratory powierzchniowe

Wibratorów powierzchniowych używa się podczas niewielkich robót. Efekty zagęszczania są zależne od ciężaru wibratora i wielkości jego podstawy. Zasadą jest to, że grubość warstwy zagęszczanej nie może przekraczać szerokości podstawy wibratora.